In het vlakke Nederlandse land is een kleine rimpel in het landschap al genoeg voor een renner om uit te groeien tot een bedevaartsoord. De Brabantse Wal loopt over een afstand van dertig kilometer van noord naar zuid, met een hoogteverschil tussen de 15m en 20m. Dit is een peulenschil, vergeleken met Nederlands-Limburg, de Ardennen of de Alpen. In de wijde omgeving is er geen meter bergop te bespeuren. Daarom is de Brabantse Wal zo speciaal.
De mooie glooiingen in het landschap lopen van Steenbergen, Halsteren over Bergen-op-Zoom, Woensdrecht, Hoogerheide en Ossendrecht tot en met de Belgische grens. De plaatsnamen verwijzen veelal naar het hoger gelegen gebied. Het is een abrupte overgang tussen het laaggelegen polderlandschap en de opvallende zandruggen, verstopt in de bosrijke gebieden. Zo’n vijftien meter hoogteverschil is genoeg voor veel fietsplezier.

Tijdens de ijstijden hebben de plaatselijke rivieren heel wat zand en grind afgezet. De insnijdingen van de Schelde tijdens de laatste ijstijd, zo’n 12.000 jaar gelden, hebben de steile rand vormgegeven. De oude Scheldebedding ligt nu begraven onder tien meter klei. Deze rijke grond is nu bezaaid met landbouwactiviteiten. Het contrast tussen de twee is dan ook immens. In de polder floreren landbouwbedrijven. Op de Brabantse Wal kunnen enkel bossen gedijen. Landbouw lukt hier zonder bodemaanpassingen en investeringen voor geen meter.
Kant noch wal
Het is opvallend dat de Brabantse Wal geen rechte lijn vormt. Door de afloop van smeltwater tijdens de laatste ijstijden naar het westen, zie je aan de westelijke rand van de Brabantse Wal valleivorming. Het zijn ondiepe en brede dalinsnijdingen. Woendrecht en Ossendrecht liggen op deze hoger gelegen delen van zulke insnijdingen. Deze plaatsen zijn interessant voor wielertoeristen.
Aan de oostkant is de aanwezigheid van de Brabantse Wal opvallend in de vele bossen. Duinen en een heidebegroeiing maken dat er een geweldig veldrit- en mountainbikewalhalla ontstaat. De veldritsport die door Mathieu van der Poel tot een kunstvorm werd verheven, kreeg hier vorm. Vanuit zijn ouderlijke woning net over de grens lagen deze komduinen op een boogscheut.
Hier focussen we ons toch even op de weg. De tien mooiste hellingen vind je via deze link terug. Deze hellingen aan elkaar koppelen tot een fijne route is mogelijk. Download de gps-route en probeer ze allemaal uit. Veel fietsplezier.
Route
Starten doen we aan het station van Bergen-op-Zoom. Zij die met de trein komen, kunnen dus meteen starten. De route kan vanuit eender welke richting met de wijzers van de klok gevolgd worden.
De route loopt eerst naar het noorden. De heuvels tussen Halsteren en Steenbergen zijn lichtlopend en kort. Meer dan een verlengd viaduct is het niet. Via de uitgestrekte bossen rond Bergen-op-Zoom bereik je de rand van het Grenspark De Zoom-Kalmthoutse Heide. Dit pareltje van de Noorderkempen is voor een andere keer.
Nu ga je richting het westen en begint de pret. De ene korte helling na de andere volgt elkaar op. Het Hageland, Onderstal, de Rijzende Weg en de Bossestraat zijn de bekendste. De autosnelweg onderdoor en de lichte glooiingen rond Mattemburgh zullen jou blij maken. De route kan je hieronder terugvinden of downloaden via deze link.
Geniet ervan!