In december 2017 viel een 41-jarige spoedarts uit Beringen met haar fiets. Het was het eerste dodelijke slachtoffer met een speed pedelec in België. Deze ultrasnelle fietsen kunnen nog sneller dan de elektrische fiets, die gelimiteerd zijn tot 25 km/h. Speed pedelecs kunnen 45 km/h! Dat is waanzinnig snel. Dat is voor heel veel fietsers simpelweg te snel op een fietspad. Vanaf 1 oktober 2016 kregen speed pedelecs een aparte regelgeving. Deze is mijns inziens dubieus en gebruikt twee maten en gewichten: een voorbeeld van een Belgisch compromis?
De snelle elektrische fietsen staan in het verkeersreglement als een “bromfiets” gecatalogeerd. Een bromfiets categorie B, ook met een maximumsnelheid van 45 km/h, moet binnen de bebouwde kom de rijbaan delen met het andere gemotoriseerde verkeer. Ze mogen dus niet op het fietspad en worden, tenzij anders aangegeven, verplicht de rijbaan opgeduwd.
Omdat de Belgische wegcode de speed pedelec meer een fiets vond dan een bromfiets, vonden ze een nieuwe categorie voertuigen uit: de bromfiets klasse P. Speciaal voor ‘snelle elektrische fietsen’ ontwikkeld. Ze moeten dus verplicht een nummerplaat hebben, ingeschreven zijn bij de Dienst Inschrijvingen Voertuigen zoals een auto en de bestuurder moet in het bezit zijn van een rijbewijs. Ik zie met andere woorden, behalve wat trappers, geen verschil tussen een bromfiets categorie B en een speed pedelec. Toch mag de ene wel en de andere niet op het fietspad, tenzij anders aangegeven. De wegcode voorziet borden voor bromfietsen klasse P, maar deze zijn nagenoeg nergens in de praktijk terug te vinden.
Porsche of Concorde?
Deze ‘fietsen’ van tussen de 20 kg en de 30 kg zijn, met een bestuurder inbegrepen, al snel projectielen van honderd kilogram, die tegen een maximumsnelheid van 45 km/h binnen de bebouwde kom over een fietspad vliegen. Een aanrijding heeft dezelfde desastreuze gevolgen.
Deze strook is gemaakt voor mensen die rijden tegen een snelheid van om en bij de 15 à 25 km/h. Zelfs de gemiddelde coureur met een racefiets haalt “maar” 30 km/h. Het snelheidsverschil is dus immens. Vergelijk deze situatie met een Porsche die 220 km/h rijdt over de Antwerpse Ring tijdens de spits. Je verwacht deze snelheid niet.
Bovendien rijden deze hogesnelheidsfietsen over een wegdek dat veelal niet gemaakt is voor deze nieuwe uitvinding. Het is te smal en je hebt een enorm vernauwd gezichtsveld. Tot vijf jaar geleden reed niemand met zo’n ding. Nu vliegen ze voorbij alsof het niets is. Het lijkt op een Concorde die moet landen op het vliegveldje van Hoevenen. Het is alsof een Maserati op het voetpad moet rijden. Het zorgt voor frustratie en ongenoegen, onder zeer veel fietsers, wandelaars, automobilisten en andere speed pedelectici van het rustigere allooi.
Dit bericht zou er nooit komen, mocht het kleine aandeel rodeo’s zichzelf al wat meer inhouden binnen de bebouwde kom. Deze toevoeging in de regelgeving anno 2016 zou er nooit zijn gekomen, mocht de snelheid van deze speed pedelecs niet zo hoog liggen. Zeker in een stedelijke context, rond het spitsuur, met veel schoolgaande jeugd en forenzen op de baan, is een herziening noodzakelijk. Of de vrouw uit Beringen krijgt, met alle respect, opvolgers.
Links of rechts kijken?
Ik heb niets tegen de elektrische fiets of speed pedelec. Integendeel: ik zou er zelf ook eentje aanschaffen, wanneer de afstand woon-werk te groot zou zijn. Maar ik wil gewoon niet dat er binnenkort ook flitspalen langs de fietspaden staan, waar we allemaal nodeloos veel belastinggeld voor betalen. Ik wil ook niet dat de jarenlange ijver voor meer veiligheid op en rond het fietspad, nu teniet wordt gedaan door deze scheve regelgeving. Ik wil ook niet dat speed pedelecgebruikers een slechte naam krijgen. Ze zijn tenslotte, ook veel milieuvriendelijker bezig en hebben absoluut recht op hun plekje.
Maar het is veel veiliger als je de vervoersmiddelen met eenzelfde snelheid bundelt op wegen met een vergelijkbare toegelaten snelheid. Een ervaren en oplettende fietser kan tijdens het oversteken en het kruisen van een fietspad geen rekening houden met een projectiel dat komt aangereden tegen 45 km/h. Dat zie je gewoon niet altijd afkomen. Een keer links kijken, een keer rechts kijken en voor je het weet, mis je iets. Ik ondervond het aan de lijve, met een remspoor en scheldpartij tot gevolg.
Echt ik was gefocust en oplettend. Ik keek en zag het niet komen. Met de redenering van het te grote snelheidsverschil en de conflicten die daardoor ontstaan, moesten bromfietsen klasse B vanaf 1 januari 2005 eveneens op de openbare weg binnen de bebouwde kom. Eenvoudigweg om mensen met een te groot snelheidsverschil te beschermen. Tien jaar later krijgen we dit.
Een batterij aan maatregelen?
Beste speed pedelecman of –vrouw, de doordeweekse pedaalgebruiker is niet voorzien op uw ongebreidelde snelheid. Maak de intentie van uw aankoop niet ongedaan, door de “wet van de snelste” zó te laten gelden, dat in de toekomst iedereen jouw vehikel haat. De manier waarop je met zo’n ding op pad gaat, speelt een grote rol.
Als wielertoerist of “-terrorist” kan ik het jammer genoeg weten. Ik krijg dat verwijt ook naar mijn kop geslingerd, vaak onterecht. Ik heb een fietsbel. Ik vind voorrang van rechts en hoffelijkheid common sense. Ik ben erg begaan met andere weggebruikers, want wij delen allemaal de ‘openbare’ weg. Bij paarden en kinderen minder ik steevast snelheid. Verpest het niet of u wordt binnenkort afgeschilderd als de nieuwe terrorist op het fietspad. En dan krijgt u ongetwijfeld “een batterij” aan corrigerende maatregelen opgelegd.
Het is aan u.
Fietspiratie 
1 Comment